باید برای وحدت حتی با اهل ادیان در برابر بیدینان پیشقدم شد
به گزارش خبرگزاری مهر، حجتالاسلام محمد علی اسدینسب مدیر گروه قرآنپژوهی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی در یادداشتی نوشت:
هر قدر زمان به جلو میرود ابزار ارتباطی رشد فزاینده مییابند و روابط انسانی تنگتر میشود و تبادل اطلاعات رفتاری ملل و فرق از یکدیگر گستردهتر میگردد؛ این روند ناگزیر نیازمند همزیستی مسالمتآمیز تر است بگونهای که دیگر نمیتوان بر برخی از رفتارهای گذشته اصرار داشت؛ امروزه گویا همه بشریت در خانهای بزرگ زندگی میکنند که که اگر قبلاً هر یک جایی بوده اند و علیه همدیگر سخنانی و رفتاری از خود بروز میداند دیگر آن رویه نه تنها خرابیها را آباد نمیکند که آبادیها را هم ویران میکند. اکنون اتحاد بین شیعه و سنی ضرورتی به غایت بیشتر احساس میشود؛ وحدت شیعه و سنی توسط آیت الله العظمی بروجردی به مرحلهای قابل قبول و دفاع رسیده بود لکن این وحدت هماکنون ضرورتی مضاعف یافته است؛ امروزه تکفیر، لعن و توهین نه تنها کسی را شیعه یا سنی نمیکند که نفرت و دوری از عقاید توهین کننده را بیشتر میکند؛
در جایی که قرآن همه پیروان ادیان آسمانی را به وحدت میخواند و میفرماید: قُلْ یا أَهْلَ الْکِتابِ تَعالَوْا إِلی کَلِمَةٍ سَواءٍ بَیْنَنا وَ بَیْنَکُمْ أَلاَّ نَعْبُدَ إِلاَّ اللَّهَ وَ لا نُشْرِکَ بِهِ شَیْئاً وَ لا یَتَّخِذَ بَعْضُنا بَعْضاً أَرْباباً مِنْ دُونِ اللَّهِ فَإِنْ تَوَلَّوْا فَقُولُوا اشْهَدُوا بِأَنَّا مُسْلِمُونَ (آلعمران :۶۴) بگو: ” ای اهل کتاب! بیایید به سوی سخنی که میان ما و شما یکسان است، که جز خداوند یگانه را نپرستیم و چیزی را همتای او قرار ندهیم، و بعضی از ما، بعض دیگر را- غیر از خدای یگانه- به خدایی نپذیرد.” هر گاه (از این دعوت،) سرباز زنند، بگویید: ” گواه باشید که ما مسلمانیم! ”
باید برای وحدت حتی با اهل ادیان در برابر بیدینان پیشقدم شد؛ باید بر سر مشترکات متمرکز شد؛ باید بگونهای عمل نمائیم که بتوانیم بر سر مشترکات با هم باشیم؛ روشن است توهین و ناسزاگویی به مقدسات یکدیگر منافات با وحدت بر سر مشترکات دارد و زمینه آن را از بین میبرد؛ مقدمه وحدت بر مشترکات که ترک توهین است خود عقلا امر واجبی است.
از این رو باید در این زمینه منشوری قابل قبول و به عنوان حکی قطعی بین شیعه و سنی تهیه و برای همگان ارسال شود و ابلاغ گردد تا در سایه آن همگان هم به آرامش برسند و از نزاع دستبردارند و هم سرمایه خود را حفظ نمایند و هم بتوانند در برابر غول استعمار غرب تفرقهانداز مقاومت نمایند.
امروزه که ایران اسلامی با تمام توان به دفاع از فلسطین قیام کرده است اگر این منشور تهیه نشود و به آن عمل نگردد حتی با نابودی اسرائیل توسط ایران و جبهه مقاومت شیعی، خناسان روزگار زمینه این توان را دارند که با برجستهسازی شکافهای فرقهای بتوانند ثمرات این پیروزی را برای ایران ناچیز نمایند؛ و این خسارت بزرگی برای کشورمان و منطقه خواهد بود.
شاخصههای این منشور هرچه باشد باید شامل موارد ذیل شود:
۱. تعریف اسلام و ایمان مصداقهای آن؛ براساس برداشت از آیه: یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا آمِنُوا بِاللَّهِ وَ رَسُولِهِ وَ الْکِتابِ الَّذِی نَزَّلَ عَلی رَسُولِهِ وَ الْکِتابِ الَّذِی أَنْزَلَ مِنْ قَبْلُ وَ مَنْ یَکْفُرْ بِاللَّهِ وَ مَلائِکَتِهِ وَ کُتُبِهِ وَ رُسُلِهِ وَ الْیَوْمِ الْآخِرِ فَقَدْ ضَلَّ ضَلالًا بَعِیداً نساء: ۱۳۶): ای کسانی که ایمان آوردهاید! به خداوند و پیامبرش و کتابی که بر پیامبرش نازل کرده و کتابی که پیشتر فرستاده است، (به همهی آنها) ایمان (واقعی) بیاورید. و هر کس به خدا و فرشتگان و کتب آسمانی و پیامبرانش و روز قیامت کفر ورزد پس همانا گمراه شده است، گمراهی دور و درازی.
۲. تعیین مشترکات و تأکید برآنها؛ براساس آیه ۶۴ آل عمران که ذکر شد.
۳. تعریف کفر و شرک و مصادیق هریک؛ براساس برداشت از سوره توحید.
۴. نفی هرگونه توهین به مقدسات یکدیگر و تعیین مصادیق جزئی آن؛ براساس برداشت از آیه: وَ لا تَسُبُّوا الَّذِینَ یَدْعُونَ مِنْ دُونِ اللَّهِ فَیَسُبُّوا اللَّهَ عَدْواً بِغَیْرِ عِلْمٍ کَذلِکَ زَیَّنَّا لِکُلِّ أُمَّةٍ عَمَلَهُمْ ثُمَّ إِلی رَبِّهِمْ مَرْجِعُهُمْ فَیُنَبِّئُهُمْ بِما کانُوا یَعْمَلُونَ (انعام: ۱۰۸)و به (معبود) کسانی که غیر خدا را میخوانند ناسزا نگویید که آنان نیز از روی جهل و دشمنی به خداوند ناسزا میگویند. ما این گونه عمل هر امّتی را برایشان جلوه دادیم. سپس بازگشت آنان بهسوی پروردگارشان است، پس خداوند آنان را به آنچه میکردند خبر میدهد.
۵. جایگزینی منطق و استدلال در گفتگوها بجای توهین و ناسزاگوییها؛ براساس برداشت از آیه: ادْعُ إِلی سَبِیلِ رَبِّکَ بِالْحِکْمَةِ وَ الْمَوْعِظَةِ الْحَسَنَةِ وَ جادِلْهُمْ بِالَّتِی هِیَ أَحْسَنُ إِنَّ رَبَّکَ هُوَ أَعْلَمُ بِمَنْ ضَلَّ عَنْ سَبِیلِهِ وَ هُوَ أَعْلَمُ بِالْمُهْتَدِینَ (نحل: ۱۲۵): ای پیامبر! مردم را) با حکمت (و گفتار استوار و منطقی) و پند نیکو، به راه پروردگارت بخوان و (با مخالفان) به شیوهای که نیکوتر است جدال و گفتگو کن، همانا پروردگارت به کسی که از راه او منحرف شده آگاهتر است و (همچنین) او هدایت یافتگان را بهتر میشناسد.