به گزارش ایسنا، رسانه انگلیسی در مقاله‌ای با اشاره به تشدید بحران‌های جهانی در حوزه‌های مختلف، به چند کانون بحرانی در عرصه جهانی اشاره کرد که در سال ۲۰۲۵ نگرانی‌ها را نسبت به بروز هرج‌ومرج در جهان تشدید کرده است.
به گزارش گاردین، «ساعت آخرالزمان» که میزان نزدیک بودن خطر فاجعه جهانی را تخمین می‌زند، اکنون بر روی ۸۹ ثانیه مانده به نیمه‌شب تنظیم شده و این وخیم‌ترین وضعیت این ساعت در تاریخ است. این امر البته دلایل مشخص دارد: تهدیدات هسته‌ای، تغییرات اقلیمی، بیماری‌های همه‌گیر، گسترش اطلاعات نادرست و فناوری‌های نوظهور که همگی بدون مدیریت مناسب در حال وخیم‌تر شدن هستند.
بحران‌های زیست‌محیطی و بهداشتی، مانند آتش‌سوزی‌های لس‌آنجلس، خشکسالی در ساحل آفریقا و شیوع ابولا موجب افزایش نگرانی نسبت به بروز هرج و مرج در جهان شده و دولت‌ها نیز با نادیده گرفتن منشور ملل متحد، مرزهای بین‌المللی و حقوق بشر، به این بی‌ثباتی دامن می‌زنند.
گاردین با تاکید بر این که حتی غرب نیز در امان نیست، گزارش می‌دهد که تهدیدهای «دونالد ترامپ»، رئیس‌جمهور آمریکا، برای تصرف جزیره خودگردان «گرینلند» نشان می‌دهد که ابزار فشار نظامی دیگر به دشمنان دیرینه محدود نمی‌شود. کشورهایی مانند پاناما، مکزیک و کانادا نیز چنین فشارهایی را از سوی ایالات متحده احساس می‌کنند.
اطلاعات سازمان مستقل «پروژه داده‌های رخداد و مکان درگیری مسلحانه» نشان می‌دهد که خشونت سیاسی در سال ۲۰۲۴ نسبت به سال قبل از آن ۲۵ درصد افزایش یافته و از هر هشت نفر در جهان، یک نفر در یک مناقشه درگیر است.
به گزارش رسانه انگلیسی، جنگ‌هایی مانند مناقشه فلسطین و جنگ روسیه و اوکراین در مرکز توجه رسانه‌ها هستند، اما بسیاری از درگیری‌ها مانند جنگ در سودان، کنگو، افغانستان، هائیتی و نیکاراگوئه نادیده گرفته شده‌اند. علاوه بر این، تنش‌های میان چین و تایوان و همچنین درگیری‌های ایران، آمریکا و رژیم صهیونیستی نیز به نظارت دقیق‌تری نیاز دارند.
گاردین با اشاره به اینکه این بحران‌ها تصویری تیره و تار از جهان امروز ارائه می‌دهند، می‌نویسد: «جهان به جنگ معتاد شده است.»
درگیری کنگو و رواندا
درگیری طولانی در مرز شرقی جمهوری دموکراتیک کنگو با تصرف شهر گوما توسط گروه شورشی «جنبش ۲۳ مارس» توجه جهانی را جلب کرد. رئیس‌جمهور رواندا از سوی سازمان ملل به حمایت از این جنبش و ارسال نیرو متهم می‌کند، اما او این ادعا را رد کرده است. این منطقه با وجود فقر، دارای منابع غنی از جمله کولتان است که برای صنایع غربی حیاتی است. جنگ هزاران نفر را آواره کرده، خشونت جنسی را تشدید و بحران بهداشتی ایجاد کرده است.
شورای امنیت سازمان ملل جلسه‌ای برای بررسی این بحران برگزار کرد؛ بریتانیا و فرانسه رواندا را محکوم کردند و آمریکا از حاکمیت کنگو حمایت کرد. آلمان نیز مذاکرات کمک به رواندا را متوقف کرده است. اتحادیه اروپا باوجود آگاهی از قاچاق برخی منابع از کنگو، سال گذشته توافقی برای تهیه مواد معدنی با رواندا امضا کرد. بریتانیا نیز برای تسهیل اخراج پناهجویان به رواندا، رئیس‌جمهور این کشور را مورد تمجید قرار داد. درگیری در کنگو دهه‌ها است که ادامه دارد و میلیون‌ها نفر جان خود را از دست داده‌اند. بنابراین حتی پس از فروکش کردن بحران کنونی، بی‌ثباتی ادامه خواهد داشت.
بحران میانمار
مقاومت مسلحانه علیه حکومت نظامی میانمار از زمان کودتای ۲۰۲۱ شدت گرفته است. به ادعای رسانه انگلیسی، ارتش میانمار از تاکتیک‌های «زمین سوخته» شامل حملات هوایی، قتل، تجاوز، شکنجه و آتش‌سوزی استفاده می‌کند که به گفته دیده‌بان حقوق بشر، جنایات جنگی محسوب می‌شوند. سازمان ملل هشدار داده میانمار در حال فروپاشی است و ۲۰ میلیون نفر در ۲۰۲۵ به کمک نیاز دارند، اما کمک‌های بشردوستانه اغلب مسدود می‌شود. در عین حال، سربازگیری تشدید شده و حتی به کودکان رسیده است.
اقلیت «روهینگیا» همچنان تحت سرکوب قرار دارند و به ادعای رسانه انگلیسی، انجمن «آسه‌آن» اقدام قاطعی در این راستا انجام نداده است. گاردین با طرح این ادعا که روسیه سلاح‌های حکومت نظامی را تأمین می‌کند، تحریم‌های غرب را بی‌تاثیر دانست و تاکید کرد که برنامه حاکمان نظامی برای برگزاری انتخابات نیز احتمالاً به تشدید خشونت‌ها منجر خواهد شد.
هائیتی
هائیتی، به‌عنوان فقیرترین کشور نیمکره غربی در بی‌ثباتی غرق است و مداخله‌های ایالات متحده تحت پوشش‌های حمایتی هم راه به جایی نبرده است. این کشور بین سال‌های ۱۹۱۵ تا ۱۹۳۴ تحت اشغال آمریکا بود و در ۱۹۹۴، «بیل کلینتون» ۲۰ هزار سرباز را برای «برقراری نظم» به آنجا فرستاد، اما نتیجه مطلوبی حاصل نشد. هیئت‌هایی که به دستور سازمان ملل در این کشور مستقر شدند نیز نتوانستند ثبات پایدار ایجاد کنند.
این بحران اخیراً پس از ترور «ژوونل موئیز» رئیس‌جمهور هائیتی در ۲۰۲۱ تشدید شد. اکنون گروه‌های مسلح با خشونت، اخاذی و آدم‌ربایی کنترل کشور را در دست دارند و کارشناسان هائیتی را یک دولت شکست‌خورده می‌دانند. مأموریت امنیتی جدید به رهبری کنیا با کمبود بودجه و کشتارهای گروه‌های تبهکار، از جمله حمله‌ای مرگبار به بیمارستانی در شب کریسمس، مواجه است.
در سال ۲۰۲۳، بیش از ۵۳۰۰ نفر کشته و ۷۰۰ هزار نفر آواره شدند، درحالی‌که نزدیک به پنج میلیون نفر با ناامنی غذایی مواجه هستند. با این وجود، رنج هائیتی در سکوت جهانی ادامه دارد و کاهش کمک‌های خارجی که ترامپ تهدید به اجرای آن کرده، اوضاع را وخیم‌تر خواهد کرد.
اتیوپی و سومالی
اتیوپی زمانی به‌عنوان یک نمونه موفق از توسعه مشاهده می‌شد، اما در چند سال گذشته با به قدرت رسیدن «آبی احمد» در ۲۰۱۸، این تصور تغییر کرده است. عملیات نظامی او در تیگرای، که با نقض گسترده حقوق بشر همراه بود، در ۲۰۲۲ با آتش‌بس پایان یافت، اما تمامی طرفین، به‌ویژه دولت اتیوپی و نیروهای اریتره‌ای، به نقض حقوق بشر متهم شدند و این تخلفات همچنان ادامه دارد.
دوره حکومت آبی احمد با سانسور، قطع اینترنت و افزایش تنش با سومالی بر سر دسترسی به دریا به یاد می‌ماند. در منطقه «امهارا»، سرکوب و بازداشت‌های گسترده نگرانی ایجاد کرده است. عفو بین‌الملل سکوت جهانی در برابر این سرکوب را «شرم‌آور» خوانده و خواستار بازگشت به حاکمیت قانون شده است. برخی نگران‌اند که امهارا، مشابه تیگرای در ۲۰۲۰، تا سال ۲۰۲۵ شاهد یک شورش تجزیه‌طلبانه باشد.
سوریه و ترکیه
«احمد شرع» یا «ابومحمد الجولانی»، سرکرده «هیئت تحریرالشام» که در سال میلادی گذشته قدرت را در سوریه به دست گرفت، به‌عنوان رئیس‌جمهور موقت این کشور منصوب شده است. یک شورای قانون‌گذاری جایگزین پارلمان شده و همه گروه‌های مسلح ملزم به ادغام در ارتش ملی شدند. با وجود برخی امیدها، انتخابات دموکراتیک سال‌ها فاصله دارد و چالش‌های زیادی باقی است.
علیرغم استقبال غرب از سقوط دولت «بشار اسد»، آمریکا، اتحادیه اروپا و کشورهای حاشیه خلیج‌فارس در لغو تحریم‌ها یا آزادسازی منابع مالی تعلل کرده‌اند. حدود ۶.۷ میلیون نفر به کمک فوری نیاز دارند و مین‌های زمینی تهدیدی جدی برای غیرنظامیان هستند. امنیت داخلی سوریه متزلزل است کشتارهای انتقام‌جویانه، خشونت قومی و آوارگی ۶۵۲ هزار نفر در مرزهای شمالی بر اثر درگیری کردها با نیروهای ترکیه، از جمله بحران‌های جاری در سوریه است. به گزارش گاردین، بدون حمایت بین‌المللی، جنگ ممکن است بازگردد.
سودان
گرچه رسانه‌ها سعی دارند بحران سودان را «فراموش‌شده» نشان دهند، اما به گزارش گاردین، واقعیت این است که این بحران عامدانه نادیده گرفته می‌شود. از سال ۲۰۲۳، میلیون‌ها نفر آواره شده‌اند و صدها هزار نفر با قحطی مواجه‌اند. ارتش سودان و نیروهای شبه‌نظامی موسوم به «نیروهای واکنش سریع» برای قدرت می‌جنگند، درحالی‌که نیروهای واکنش سریع به نسل‌کشی در دارفور و قتل‌عام غیرعرب‌ها از طریق کشتار جمعی و خشونت جنسی متهم شده‌اند.
با این حال، در سال ۲۰۲۵، توجهات بین‌المللی رفته‌رفته به‌سوی بحران سودان جلب شده است. «کریم خان»، دادستان کل دیوان کیفری بین‌المللی اعلام کرده است که قصد دارد برای عاملان جنایات جنگی در دارفور حکم بازداشت صادر کند. این ماجرا یادآور سال ۲۰۰۳ است، زمانی که شبه‌نظامیان «جنجوید» جنایات مشابهی مرتکب شدند. توقف جنگ گسترده‌تر در سودان دشوار است و تلاش‌ها برای آتش‌بس پیشرفت کمی داشته است. «گروه بین‌الملی بحران» خواستار افزایش تلاش‌های دیپلماتیک شده، اما صلح هنوز دور از دسترس است.
افغانستان و پاکستان
خروج آمریکا در ۲۰۲۱ افغانستان را به حکومت طالبان سپرد و حقوق زنان را از بین برد. گرچه محبوبیت بایدن نیز بر اثر این اقدام کاهش یافت، اما به ادعای رسانه انگلیسی، زنان افغان بیشترین آسیب را دیدند و از تحصیل و کار محروم شده‌اند. اکنون دیوان کیفری بین‌المللی قصد دارد برای رهبران ارشد طالبان، ازجمه «هبت‌الله آخوندزاده» و «عبدالحکیم حقانی» به اتهام تبعیض جنسیتی حکم بازداشت صادر کند.
در آغاز سال ۲۰۲۵، افغانستان همچنان ناپایدار، غرق در فقر و تحت تهدید داعش خراسان است. همسایه آن، پاکستان، پس از یک سال بحران سیاسی، با ناآرامی روبه‌روست. «عمران خان» نخست‌وزیر سابق این کشور در زندان است و «شهباز شریف» نخست‌وزیر کنونی با حمایت ارتش قدرت را در دست دارد. شبه‌نظامیان بلوچستان پاکستان و گروه «تحریک طالبان پاکستان» امنیت را تهدید می‌کنند. تحلیلگران هشدار می‌دهند که بی‌ثباتی در ۲۰۲۵ شدت خواهد گرفت و به افراط‌گرایان فرصت بیشتری خواهد داد.
یمن
به گزارش گاردین، یمن همچنان یکی از بدترین بحران‌های انسانی جهان را تجربه می‌کند، اما به دلیل حمایت ارتش این کشور از جنبش مقاومت فلسطین در جریان جنگ غزه، رسانه‌ها به این بحران انسانی توجهی نشان نمی‌دهند.
با وجود آتش‌بس در غزه که حملات انصارالله یمن به کشتی‌های مرتبط با رژیم صهیونیستی و حامیانش را کاهش داده، جنگ داخلی یمن ادامه دارد. تاکنون ۱۵۰ هزار نفر کشته و ۱۸ میلیون نفر با کمبود غذا مواجه‌اند. «هانس گروندبرگ»، نماینده سازمان ملل با تأکید بر اینکه حل این درگیری برای ثبات منطقه حیاتی است، خواستار آتش‌بس سراسری، آزادی زندانیان و بازسازی اقتصادی شده است. یمن برای دو سوم غذای خود و ۹۰٪ از داروهایش وابسته به واردات است.
مکزیک و آمریکا
به گزارش گاردین، مشکلات مکزیک با سیاست‌های مهاجرتی سختگیرانه دونالد ترامپ و تشدید تمهیدات نظامی در مرز آمریکا و مکزیک تشدید شده است. شورای روابط خارجی آمریکا هشدار داده که این اقدامات باعث بی‌ثباتی مکزیک، آسیب به اقتصاد منطقه‌ای و تقویت کارتل‌های جنایتکار خواهد شد.
«کلودیا شینباوم»، رئیس‌جمهور جدید مکزیک، با افزایش خشونت گروه‌های تبهکار مواجه است. درگیری‌های مسلحانه نسبت به سال ۲ سال قبل حدود ۱۸٪ افزایش یافته است. او ابتدا سیاست «آغوش به‌جای گلوله» را برای مقابله با خشونت پیشنهاد کرد، اما اخیراً با اعزام نیروهای نظامی به «سینالوآ» که مهد یکی از بزرگ‌ترین کارتل‌های جهان است، رویکرد سخت‌گیرانه‌تری اتخاذ کرده است. در همین حال، سیاست «ماندن در مکزیک» ترامپ می‌تواند ثبات شکننده مکزیک را تضعیف کند. ترامپ به جای کمک به این وضعیت، اوضاع را بدتر کرده و امنیت هر ۲ کشور را تهدید می‌کند.
انتهای پیام
