کسب و کارهای خرد راهی برای محرومیت زدایی در سیستان و بلوچستان
خبرگزاری مهر – استان‌ها: استان سیستان و بلوچستان به‌عنوان جوان‌ترین استان کشور با جمعیتی پویا، منابع طبیعی متنوع و ظرفیت‌های کم‌نظیر انسانی، در عین حال یکی از مناطق کمتر توسعه‌یافته ایران نیز به‌شمار می‌رود. وجود نرخ بالای بیکاری در کنار محرومیت زیرساختی، باعث شده بخش عمده‌ای از جوانان این استان یا با معضل مهاجرت مواجه شوند یا با مشاغل ناپایدار و غیررسمی مانند قاچاق سوخت، روزگار بگذرانند. در چنین شرایطی، توجه به اشتغال پایدار به‌ویژه در قالب کسب‌وکارهای خرد، خانگی و روستایی، به‌عنوان یک راهبرد راهگشا در رفع محرومیت و ایجاد امید به آینده، بیش از هر زمان دیگری اهمیت یافته است.
کسب‌وکارهای خرد با هزینه اندک، انعطاف بالا و وابستگی کم به زیرساخت‌های پیچیده، فرصت مناسبی برای شکوفایی اقتصادی در مناطق محروم محسوب می‌شوند؛ به‌ویژه زمانی که با آموزش، حمایت مالی و شبکه‌سازی مناسب همراه شوند. در این میان، حضور کارآفرینان بومی، نهادهای مردمی، سرمایه‌گذاران متعهد و سازمان‌های حامی توسعه محلی، نقش حیاتی در به حرکت درآوردن چرخ اقتصاد خانوارهای سیستان و بلوچستان ایفا کرده‌اند.
در گزارش پیش‌رو به بررسی دو مورد موفق و امیدبخش در راستای شناسایی، حمایت و توسعه کسب و کارهای خانگی و خرد می‌پردازیم: ابتدا «مجموعه کارآفرینی دهستان» در زاهدان که با رویکرد بومی و خلاقانه، شبکه‌ای از فعالان اقتصادی خرد در سراسر استان ایجاد کرده است؛ سپس طرح حمایتی آستان قدس رضوی که با اختصاص هزاران میلیارد ریال تسهیلات قرض‌الحسنه، فرصت‌های اشتغال در بخش کشاورزی و دامپروری را گسترش داده است.
دهستان؛ الگویی بومی برای اشتغال پایدار خانواده‌ها و پیشرفت فرهنگی و اجتماعی استان
مدیر مجموعه کارآفرینی دهستان در زاهدان در گفت‌وگو با خبرنگار مهر عنوان کرد: هدف اصلی این مجموعه، طراحی و اجرای یک الگوی بومی پیشرفت بر اساس آموزه‌های دینی، تجربیات تاریخی و اقتضائات محلی است که با تکیه بر دانش بنیان بودن، خلاقیت و نوآوری، تمامی ابعاد فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی را در بر بگیرد.
حامد زراعت‌کن، تأکید کرد: دهستان با رویکرد کارآفرینی اجتماعی، تلاش دارد اقدامات نوآورانه را نه صرفاً برای نفع شخصی، بلکه برای دستیابی به اهداف اجتماعی در استان پیاده‌سازی کند. از نگاه این مجموعه، مسیر اصلی توانمندسازی مردم، آموزش مهارت‌ها و ایجاد انگیزه برای کسب روزی حلال است، نه ارائه کمک‌های بلاعوض که عزت و اعتماد به نفس مردم را نشانه می‌گیرد.
وی افزود: راهبرد کلیدی ما، ایجاد کسب‌وکارهای خانگی و روستایی با تمرکز بر تیم‌سازی و شبکه‌سازی است. در همین راستا، طی سه سال گذشته شبکه‌ای متشکل از ۷۱۱ فعال اقتصادی خرد در مناطق مختلف استان شکل گرفته که در رشته‌هایی چون سوزن‌دوزی، حصیربافی، پارچه‌بافی، سفالگری، فرآوری خرما، تولید ترشی‌جات، روغن زرد، چرم‌دوزی، کشک و گیاهان دارویی فعالیت دارند که توزیع این شاغلان در سطح استان به شرح زیر است: سوزن‌دوزی: ۳۰۷ نفر در شهرها و روستاهای مختلف، حصیربافی: ۲۵۰ نفر در نیکشهر، قصرقند و کهنوج، پارچه‌بافی: ۳۰ نفر در زهک، هامون و زاهدان، سفالگری: ۱۶ نفر در زاهدان و سراوان، خرما: ۴۰ نفر در سرباز، سراوان و مهرستان، ترشی لیمو و انبه: ۲۰ نفر در قصرقند و ایرانشهر، چرم‌دوزی: ۱۰ نفر در هیرمند، روغن زرد: ۳ نفر در زهک، گیاهان دارویی: ۳۰ نفر در دلگان و خاش، کشک و ادویه آچار: ۵ نفر در زهک
حمایت آستان قدس رضوی و بنیادها از اشتغال در مناطق محروم
مدیر کانون‌های خدمت رضوی استان حسین یوسفی، در گفت‌وگو با خبرنگار مهر گفت: آستان قدس رضوی با هدف محرومیت‌زدایی و ایجاد اشتغال پایدار، در ابتدای دهه کرامت، با مشارکت بنیاد کرامت آستان قدس، بنیاد برکت ستاد اجرایی فرمان امام خمینی و سازمان جهاد کشاورزی، تفاهم‌نامه‌ای برای ارائه تسهیلات قرض‌الحسنه به ارزش ۳,۰۰۰ میلیارد ریال به امضا رساند.
یوسفی افزود: این تسهیلات با کارمزد ۴ درصد، شش ماه دوره تنفس و بازپرداخت ۶۶ ماهه، برای حمایت از طرح‌های اشتغال‌زایی در حوزه‌های دامداری، مرغداری و پرورش ماهی اختصاص یافته و در سه سطح خانگی، کارگاهی و کارآفرینی قابل بهره‌برداری است.
وی خاطر نشان کرد: سازمان جهاد کشاورزی در استان وظیفه دریافت و بررسی طرح‌ها و ایده‌ها، نظارت و ارزیابی فرایند کار تا تحقق نتیجه مطلوب را به عهده دارد. طرح‌ها بعد از تأیید نهایی، جهت دریافت تسهیلات به بانک‌های مربوطه معرفی می‌شوند.
