همشهری – مهدی اسماعیل پور: جمعی از رؤسا و اعضای شوراهای مراکز استان‌های کشور که مهمان مدیریت شهری بودند، در حاشیه اجلاس به همراه مهدی چمران از روند ساخت خط۱۰ متروی تهران بازدید کردند و از نزدیک در جریان روند توسعه شهر زیرزمینی پایتخت قرار گرفتند؛ چراکه ساخت و توسعه خطوط متروی تهران در ۴سال اخیر سرعت خوبی داشته و علاوه بر تکمیل بخش اصلی خطوط هفت‌گانه مترو، ساخت ۴خط جدید هم شروع می‌شود. در میان خطوط جدید، خط۱۰ در اولویت قرار دارد و تاکنون بیش از یک‌کیلومتر از آن حفاری شده است. اما در این بازدید چه گذشت؟
پیشروی کیلومتری
بازدید رؤسا و اعضای شوراهای مراکز استان‌ها از کارگاه خط۱۰ متروی تهران در ایستگاه دریاچه شهدای خلیج‌فارس آغاز می‌شود که در میدان دریاچه قرار دارد. مهدی چمران، رئیس شورای اسلامی شهر تهران و نعمت‌الله فرزان‌پور، مدیرعامل شرکت متروی تهران در این بازدید مهمانان را همراهی می‌کنند. ابتدا در سالن جلسات آخرین وضعیت ۴خط جدید مترو ازجمله خط۱۰ برای حاضران توضیح داده می‌شود و مهمانان سه‌روزه پایتخت مطلع می‌شوند که خط۱۰ متروی تهران تاکنون حدود ۱۴۰۰متر پیشروی داشته و دستگاه حفار مکانیزه یا همان تی‌بی‌ام همچنان در حال پیشروی است. اگر همه کارها خوب پیش برود تا پایان سال حدود ۱۶۰۰متر دیگر هم شاهد پیشروی تونل متروی خط۱۰ خواهیم بود تا درمجموع ۳کیلومتر از این خط تا پایان سال حفاری شده باشد.
آینده روان تهران
اینجا در کارگاه چیتگر، مدیرعامل متروی تهران با آرامش و دقت از ۴خط جدید مترو می‌گوید و تأکیدش روی خط۱۰ است؛ خطی که حالا در اولویت توسعه قرار گرفته و چشم‌های بسیاری را به‌خود دوخته است. در میان همهمه گفت‌وگوها صدای دستگاه حفار مکانیزه به گوش می‌رسد. «تی‌بی‌ام» در برابر چشم‌ها کار می‌کند؛ دستگاهی عظیم که تونلی به طول بیش از ۱۴۰۰متر را تاکنون پیش برده است. فرزان‌پور به مهمانان می‌گوید که طبق برنامه‌ریزی بهره‌برداری از این خط حدود ۴سال دیگر خواهد بود و در سال۱۴۰۸ درصورتی که کارها و تامین بودجه طبق برنامه پیش برود، خط۱۰ به خطوط هفت‌گانه فعلی افزوده خواهد شد. مهمانان با دقت توضیحات را گوش می‌دهند و برخی با موبایل‌هایشان این بازدید را ثبت می‌کنند. اینجا، در دل زمین، شهری دیگر در حال ساخت است؛ شهری که هنوز در سکوت و تاریکی تونل‌هاست، اما قرار است آینده تهران را روان‌تر کند.
مسئولان چه گفتند؟
اختصاص۵۰درصد بودجه برای حمل‌ونقل عمومی
مهدی چمران، رئیس شورای اسلامی شهر تهران: در شهرهای دیگر بیش از نیمی از اعتبار مترو را دولت می‌پردازد، اما در تهران چنین شرایطی وجود ندارد. در مورد بلیت مترو باید یک‌سوم آن را مسافر، یک‌سوم را شهرداری از بودجه شهر و یک‌سوم دیگر را نیز دولت پرداخت کند و این موضوع تصویب شده است؛ ضمن اینکه دولت باید بابت کاهش مصرف بنزین که در ازای هرکیلومتر ساخت مترو صورت می‌گیرد به شهرداری کمک کند. ما نیز در مدیریت شهری تهران ۵۰درصد از بودجه را برای کمک به حمل‌ونقل عمومی اختصاص دادیم. ما بیشتر توانمان را برای تکمیل ۷خط موجود مترو گذاشتیم و تا پایان مهرماه نیز ۳ایستگاه تختی، مریم مقدس و سرباز افتتاح خواهند شد. احداث خطوط جدید در اولویت بعدی ما قرار دارد.
۵۰میلیون یورو؛ هزینه ساخت هرکیلومتر مترو
نعمت‌الله فرزان‌پور، مدیرعامل شرکت متروی تهران: خطوط توسعه‌ای متروی تهران ۱۷۰کیلومتر به مترو اضافه می‌کند. درحال‌حاضر در تهران و اطراف آن ۳۱۰کیلومتر مترو با ۱۶۰ایستگاه فعال داریم. بین ۱.۸ تا ۲میلیون مسافر در روز از خطوط موجود مترو استفاده می‌کنند و ساخت هر کیلومتر به‌صورت متوسط حدود ۵۰میلیون یورو هزینه خواهد داشت. قسمت عمده تجهیزاتی که استفاده می‌کنیم بومی و تولید داخل است. ۷۵درصد از کل تجهیزات را بومی‌سازی کرده‌ایم و در بحث ناوگان نیز داخلی‌سازی انجام دادیم و یک ست قطار تولید و تست کردیم که مجوز ایمن‌بودن سیر آن نیز تأیید شد. تا امروز حدود ۵۰درصد ناوگان داخلی‌سازی شده و در تلاشیم که این عدد را به ۸۵درصد برسانیم.
ضرورت همزمانی توسعه مترو و مدیریت ترافیک
ماشاءالله ایزدی، رئیس شورای اسلامی شهرکرد: سیستم حمل‌ونقل عمومی به‌ویژه مترو ارتباط مستقیمی با توسعه‌یافتگی کشور دارد. وقتی در پایتخت شبکه‌ای گسترده از خطوط زیرزمینی شکل می‌گیرد آثار آن تنها محدود به تهران نیست، بلکه به رفاه مردم سراسر کشور منجر می‌شود. این پروژه‌ها فرصت‌سوزی را کاهش می‌دهد و بهره‌وری ملی را بالا میبرد.
تهران، الگویی برای دیگر کلانشهرهای کشور
صفرعلی پایین‌محلی، رئیس شورای اسلامی شهر گرگان: مترو باید در کنار توسعه ناوگان اتوبوس و تاکسی بخشی از یک سیاست جامع برای کاهش استفاده از خودروهای شخصی باشد. خط۱۰ متروی تهران به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین پروژه‌های حمل‌ونقل عمومی کشور ابعادی فراتر از یک طرح شهری دارد. این خط نه‌تنها بر زندگی روزمره میلیون‌ها تهرانی اثر می‌گذارد، بلکه می‌تواند به الگویی برای کلانشهرهایی مانند مشهد، اصفهان، شیراز و تبریز بدل شود؛ شهرهایی که هریک درگیر ترافیک و آلودگی روزافزون هستند. ازسوی دیگر تجربه بومی‌سازی تجهیزات و اتکا به شرکت‌های داخلی نشان می‌دهد که توسعه زیرساخت‌های حمل‌ونقل در کشور حتی در شرایط محدودیت‌های مالی و تحریمی نیز امکان‌پذیر است و این تجربه ارزشمند می‌تواند به سایر بخش‌های زیرساختی تسری پیدا کند.
