همشهری آنلاین – گروه سیاسی: درگیری تن‌به‌تن روز چهارشنبه ۲۵مهرماه ارتش اسرائیل با رهبر حماس و ۲نفر دیگر در رفح که منجر به شهادت آنها شد، یک‌بار دیگر رهبری این تشکیلات را در کمتر از ۳ماه دستخوش تغییر کرده است. یحیی سنوار ۲۵مهرماه۱۴۰۳ در نبرد شهری تن‌به‌تن با سربازان اسرائیلی به شهادت رسید. پیش از او اسماعیل هنیه رهبر سابق این تشکیلات، دهم مردادماه امسال طی یک اقدام تروریستی در تهران به شهادت رسیده بود.
حماس دارای مجموعه‌ای از نهادهای رهبری است که وظایف مختلف سیاسی، نظامی و اجتماعی را در نوار غزه انجام می‌دادند. خط‌مشی کلی این تشکیلات از سوی یک نهاد مشورتی فراگیر تعیین می‌شد که اغلب به آن دفتر سیاسی حماس گفته می‌شود. اعضای این دفتر به‌طور عمده در نقاط دیگر دنیا رفت‌وآمد داشتند و کمیته‌های محلی مسائل مردمی را در غزه و کرانه باختری مدیریت می‌کردند.
اسرائیل از زمان تأسیس این جنبش در اواخر دهه ۱۹۸۰، مقامات ارشد حماس را هدف قرار داد. نیروهای اسرائیلی شیخ احمد یاسین، بنیانگذار حماس را در سال ۲۰۰۴ از میان برداشتند. اسماعیل هنیه که از سال ۲۰۱۷ به عنوان رئیس سیاسی فعالیت می کرد، در مردادماه ۱۴۰۳ در تهران ترور شد. اسرائیل همچنین محمد ضیف، رهبر نظامی حماس را در حمله به شهر خان‌یونس در جنوب غزه در ۲۳تیرماه هدف قرار داده بود.
در حمله ۲۵مهرماه اسرائیل یحیی سنوار نیز به شهادت رسید. گفته می‌شود او به همراه محمد ضیف و مروان عیسی طراح عملیات طوفان‌الاقصی در ۱۵مهرماه۱۴۰۲ بود. سنوار پیش از این ریاست شاخه نظامی حماس را برعهده داشت و ۲۲سال را در یک زندان اسرائیل به دلیل طراحی کشتن ۲سرباز اسرائیلی در سال ۱۹۸۸ سپری کرد. او یکی از بیش از هزار زندانی فلسطینی بود که در سال ۲۰۱۱ در ازای یک سرباز اسرائیلی در بازداشت حماس آزاد شدند.
جایگزین‌های احتمالی سنوار
عصام الدعالیس از سال ۲۰۲۱ در عمل نخست‌وزیر غزه بوده و قبلا مشاور هنیه بوده است. بر اساس گزارش‌ها، خالد مشعل، یکی دیگر از اعضای ارشد حماس، یکی از مدعیان اصلی جانشینی هنیه است. مشعل از سال ۲۰۰۴ تا ۲۰۱۷ بازوی سیاسی این گروه را در تبعید رهبری کرد و بعدا آن را به هنیه سپرد. خلیل الحیه، که مذاکرات میانجی‌گری حماس با اسرائیل در قطر را رهبری می‌کرد، نیز جایگزین احتمالی سنوار به شمار می‌رود. از محمد سنوار برادر یحیی سنوار نیز به‌عنوان یکی از گزینه‌های جانشینی نام برده می‌شود.
رهبران حماس به دنبال اختلافاتی که با سوریه بر سر شرکت فلسطینی‌های آواره در جنگ داخلی سال ۲۰۱۱ سوریه پیدا کردند، به قطر نقل مکان کردند. برخی از شخصیت‌های ارشد حماس نیز براساس گزارش‌ها در خارج از دفاتر این گروه در ترکیه فعالیت می‌کنند.
