محسن حیدری در گفت وگو با ایسنا، افزود: میزان بارش‌ها در ۵۰ سال گذشته ۳۵ میلیمتر در استان کاهش پیدا کرده است.
وی بیان کرد: میزان بارش سالانه استان در سال گذشته مقداری افزایش داشت. البته بارش‌های سال گذشته، بارش‌های مفیدی برای استان نبود.
مدیرکل هواشناسی سیستان و بلوچستان ادامه داد: این بارش ها موجب شد که دو سیل در دشتیاری داشته باشیم و همچنین در کنارک و زرآباد سیل داشتیم و ۲۰۰ تا ۳۰۰ میلیمتر بارش وجود داشت. به همین دلیل، سبب وقوع سیل شده بود در حالی که سال ۱۴۰۱ در استان شاهد خشکسالی بودیم.
حیدری تاکید کرد: سیستان و بلوچستان استانی است که حدود ۲۶ سال پیش وارد فاز خشکسالی شدید شده است.
به گفته مدیرکل هواشناسی سیستان و بلوچستان، با کاهش میزان بارندگی، دمای هوا نیز روند افزایشی پیدا کرده تا وضعیت خشکسالی را در این استان بیشتر کند.
وی گفت: دمای هوا در ۵۰ سال گذشته ۲.۱ درجه افزایش پیدا کرده است یعنی با توجه به میزان بارش‌ها و افزایش دما، استان هر ساله بیشتر به سمت خشکی رفته. به موازات آن، تعداد روزهای گرد و غبار و وزش باد هم در استان بیشتر شده است.
مدیرکل هواشناسی سیستان و بلوچستان اضافه کرد: ما باید به سمتی حرکت کنیم که طرح های سازگار با خشکی اجرا شود. اگر ۱۰ درصد از همین میانگین بارش ۱۰۰ میلیمتر در سال را بتوانیم ذخیره کنیم، کل نیاز آبی استان تامین می شود.
اما چند سالی است که تلاش‌ها برای رفع تنش آبی سیستان و بلوچستان در اولویت دولت و مسوولان قرار گرفته که علاوه بر اجرای جهاد آبرسانی که تاکنون ۹۹۱ روستا را شامل شده، طرح انتقال آب از دریای عمان نیز با پیشرفت ۴۱ درصدی روبرو بوده و همه پای کار خدمت به مردم این استان هستند.
آبرسانی به روستاهای سیستان و بلوچستان در طرح جهاد آبرسانی با هدف رفع تنش آبی در اولویت کار دولت قرار دارد که این خطه به عنوان پهناورترین استان کشور با اقلیم گرم و خشک، وجود خشکسالی‌های چندین دهه گذشته در شمال و کمبود نزولات آسمانی باعث شده تا در زمره یکی از استان‌های کم آب کشور محسوب شود.
رئیس حوضه آبریز فلات مرکزی و شرقی کشور گفت: مشکلات کم آبی سیستان و بلوچستان به مساله اول بخش آب کشور تبدیل شده است.
علی پوراحمد در سفری که امسال به سیستان و بلوچستان داشت، بیان کرد: در این استان به علت گستردگی و اقلیم متفاوت تمامی مشکلات آبی از قبیل خشکسالی، وابستگی به برون مرز، کیفیت و کمیت آب، سیل و خشکسالی همزمان وجود دارد و در این شرایط کار و مدیریت کردن بسیار سخت و دشوار است.
وی با اشاره به اهمیت سیستان و بلوچستان برای دولت و وزارت نیرو، عنوان کرد: این وزارتخانه تلاش دارد تا با رفع این مشکلات از مهاجرت‌های ناشی از کمبود منابع آبی جلوگیری کند.
رئیس حوضه آبریز فلات مرکزی و شرقی کشور ادامه داد: پیگیر پروژه های تامین و انتقال آب و طرح‌های توسعه ای مانند طرح تامین آب از بندان و تهلاب هستیم تا به موقع به نتیجه برسد.
وی افزود: در ابتدای سالجاری مدیریت چاه نیمه‌ها سیستان به نحو بسیار مطلوب انجام شد و همزمان در جنوب سیستان و بلوچستان دچار بحران سیل بودیم که اگر به خوبی مدیریت و کنترل نمی‌شد، می‌توانست به بحرانی در کشور تبدیل شود که خوشبختانه این اتفاق ناگوار پیش نیامد.
پوراحمد بر اهمیت جداسازی آب فضای سبز از آشامیدنی، پیگیری طرح احیا و تعادل بخشی، برگزاری جلسات متعدد سازگاری با کم آبی با مسوولان ارشد سیستان و بلوچستان اشاره کرد و گفت: بروزرسانی تجهیزات سدهای استان و تغذیه مصنوعی دشت‌ها بسیار مهم بوده، این کارها باید با همکاری مدیران استانی پیگیری و اجرایی شود.
مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب سیستان و بلوچستان نیز به ایسنا، گفت: ۴۵۵ روستا در سه سال گذشته از شبکه آب جدید برخوردار و ۵۳۶ روستا نیز از تنش آبی خارج شد.
علیرضا قاسمی شاخص بهره‌مندی از آب آشامیدنی روستایی را ۷۲.۹ درصد اعلام کرد و افزود: در قالب طرح‌های ملی، استانی، محرومیت‌زدایی، مشارکت خیرین و منابع داخلی شرکت ۱۴۸ هزار نفر در ۴۵۵ روستای سیستان و بلوچستان از آب آشامیدنی بهره‌مند شدند.
وی بیان کرد: همچنین رفع تنش آبی از ۵۳۶ روستای سطح سیستان و بلوچستان با اقداماتی از جمله اجرای خط انتقال جدید، حفر و تجهیز چاه جدید، کف شکنی و لایروبی چاه موجود، اصلاح و توسعه شبکه توزیع روستایی، نصب ترانس و ارتقاء سیستم پمپاژ آب انجام شده است
مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب سیستان و بلوچستان ادامه داد: شروع عملیات آبرسانی به تعداد ۱۵۰ روستا در شهرستان‌های کم برخوردار شامل نیکشهر، قصرقند، مهرستان، سرباز، راسک، خاش، سراوان، سوران و دلگان و تکمیل عملیات باقی‌مانده ۱۰۰ روستای استان را از جمله اولویت‌های شرکت آب و فاضلاب در ادامه اجرای این طرح اعلام کرد.
وی اظهار کرد: با مجموع اقدامات انجام شده امکان استحصال شیرین‌سازی و تصفیه آب به میزان ۳۲ میلیون متر مکعب در سال برای شهرها و روستاهای سیستان و بلوچستان فراهم شده است.
قاسمی افزود: در سه سال گذشته برای ارتقای شاخص‌ها، حفظ وضعیت موجود و برای اصلاح و توسعه شبکه‌ها و اجرای طرح‌های اضطراری شهری و روستایی ۲۳۸۴ کیلومتر لوله‌گذاری خطوط انتقل و شبکه توزیع اجرا شده است.
وی گفت: ۵۱ شهر و سه هزار و ۲۴۰ روستا، معادل ۹۰ درصد جمعیت سیستان و بلوچستان زیر پوشش خدمات آبرسانی قرار دارد.
مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب سیستان و بلوچستان با اشاره به بخشی از چالش‌های تأمین، انتقال و توزیع آب بیان کرد: خشکسالی، فقر منابع آبی، برداشت‌هایی بی‌رویه از منابع زیرزمینی و هزینه‌های هنگفت تأمین، نگهداری و توزیع آب از جمله معضلاتی است که این استان در مسیر خدمات‌رسانی مطلوب به مردم دارد.
وی با بیان اینکه هزینه‌های اجرای پروژه‌ها به دلیل پراکندگی و طولانی بودن مسیرهای انتقال آب ۲.۵ برابر متوسط کشوری است، اظهار کرد: در تمام نقاط استان برنامه‌های اجرایی تعریف شده که در قالب ۴۲ طرح با ۳۴۰ پروژه در حال اجراست.
قاسمی افزود: بیش از ۴۰ درصد اعتبارات در بخش روستایی هزینه می‌شود، اما به دلیل بعد مسافت خدمات‌رسانی بسیار سخت است، در ۳.۵ سال گذشته نزدیک به سه هزار کیلومتر لوله‌گذاری خطوط انتقال و شبکه توزیع ،معادل روزی یک کیلومتر انجام شده است.
همچنین محمدرضا لکزایی، قائم‌مقام شرکت آب و فاضلاب سیستان و بلوچستان، از بهره برداری آب شیرکن شهرستان ۲۰هزار لیتری شهرستان هامون خبر داد و گفت: طرح جامع آبرسانی به شهر و روستاهای منطقه سیستان که از کیفیت و کمیت بالایی برخوردار است در اواخر دهه هشتاد آغاز و به بهره‌برداری رسید و پس از آن برای ارتقای سطح خدمات‌رسانی به مردم بازنگری این طرح نیز در دستور کار آبفا قرار گرفت، اما قهر طبیعت از یک سو و بحران خشکسالی دست ساخته کشور همسایه از سوی دیگر زندگی و معیشت مردم این منطقه را تحت تاثیر قرار داد.
وی با بیان اینکه سختی‌هایی که مردم سیستان متحمل شدند را فقط خود اهالی به خوبی درک می‌کنند، افزود: در تلاشیم با دیدگاهی جامع و با استفاده از ظرفیت خیرین عزیز که مشتاقانه برای کمک به معیشت و رفاه مردم قدم بر میدارند، تأمین آب مردم به خوبی مدیریت شود.
لکزایی تاکید کرد: سیستان از آب زیر زمینی مطمئن محروم است و اندک آب موجود زیر سطحی نیز کیفیت لب شور دارد در همین راستا بر اساس سیاست شرکت استفاده از آب شیرین کن‌های کوچک مقیاس با مشارکت خیرین در دستور کار است.
وی این پروژه را اقدامی مهم برای کمک به مدیریت بحران اعلام کرد و افزود: راه‌اندازی این آب‌شیرین‌کن به مرکزیت روستای سدکی می‌تواند تامین آب آشامیدنی ۲۰۰۰ نفر را تحت پوشش قرار دهد.
قائم مقام شرکت آب و فاضلاب سیستان و بلوچستان، ارزش اجرایی این پروژه را ۱۵ میلیارد ریال اعلام و در پایان از اهتمام و زحمات خیرین قدردانی کرد.
وی گفت: آب شرب منطقه سیستان از منابع چاه نیمه تامین می‌شود که به دلیل عدم پایبندی کشور افغانستان به معاهده هیرمند و رهاسازی حق‌آبه ایران، شرایط ناپایداری را سپری می‌کند.
انتهای پیام
